Orzysz

Endriu48

Luty w ogrodzie...
Dla tych, którzy maja drzewka owocowe na działkach, luty to czas ich zimowego przycinania. Celem jest przywrócenie równowagi między korona a korzeniami, a także uformowanie korony. Po cięciu zbyt silnym z mniejszej ilości pozostawionych oczek będzie więcej silnych pędów, zaś po zbyt słabym uzyskamy więcej pędów słabszych. Usuwamy pędy rosnące zbyt gęsto. krzyżujące się, skierowane do środka korony. Tniemy też pędy porażone szarym nalotem mączniaka. Obcięte gałęzie koniecznie usuwamy, by nie "pomagały" rozmnażać się chorobom i szkodnikom.
Jedynym drzewkiem, którego się nie przycina, jest orzech włoski.

Endriu48

Marzec w ogrodzie ...
Na początku marca powinniśmy już mieć przygotowane inspekty i tunele foliowe. Aby zabezpieczyć inspekt przed niemałą szkodą, jaką mógłby wyrządzić kret, można zakopać w ziemi ocynkowaną siatkę o dość gęstych oczkach. Trzeba usunąć wierzchnią warstwę gleby, ułożyć siatkę tak, by nie było szczelin, a jej boki przylegały do ścianek inspektu, i zasypać ziemią. Ocynkowana siatka wytrzyma parę lat. Możemy już wysadzać w inspekcie rozsadę sałaty, między nią wysiewając rzędy rzodkiewki.
Pod folią można już też siać rzodkiew i marchew. Pamiętajmy o codziennym wietrzeniu inspektów [chyba, że jest mroźno] i ostrożnym podlewaniu, dość obfitym, ale nie za częstym, by rozsada nie zaczęła gnić. Szczególnie wrażliwe na zalewanie są siewki kapusty i sałaty.
Wink

Endriu48 · Wysłany: Pią 16:23, 26 Mar 2010 Temat postu: Z poradnika cd...

Z poradnika cd...
Kwiecień w ogrodzie...
Właśnie zakwitają posadzone jesienią na murawie kwiaty cebulowe. Jeśli jest ciepło, trawa zaczyna szybko rosnąć. Dwa, trzy tygodnie później nadaje się do pierwszego koszenia. Ale uwaga! Jeśli to możliwe, wstrzymajmy się z użyciem kosiarki do momentu, gdy rośliny cebulowe przekwitną, a ich liście zżółkną, albo manewrujmy maszyną ostrożnie, omijając kwitnące miejsca. Liście krokusów i narcyzów powinny zaschnąć, aby rośliny mogły zgromadzić w cebuli wystarczającą ilość składników odżywczych, co pozwoli im pięknie zakwitnąć w przyszłym roku.

Precyzyjne cięcie

Grubszych gałęzi starajmy się nie usuwać jednym cięciem, bo możemy poważnie okaleczyć drzewo. Lepiej to robić etapami. Najpierw podcinamy konar od dołu, potem piłujemy od góry, trochę bliżej pnia. Dzięki temu gałąź się nie wyłamie, a z pnia nie odedrze się płat kory. Przy takim sposobie cięcia przy pniu pozostaje tzw. obrączka (kilkucentymetrowy odcinek gałęzi), co ułatwia gojenie się rany. Na koniec jej powierzchnię trzeba wyrównać ostrym nożem. Duże rany zabezpieczamy pastą grzybobójczą.

Kwietniowe siewy

Do gruntu

# warzywa: burak, cebula, koper, marchew, pietruszka, por, rzodkiew, sałata, cebula siedmiolatka, bób

# kwiaty: aster chiński, czarnuszka, godecja, maciejka, maczek kalifornijski, klarkia, ubiorek

W inspekcie

# warzywa: sałata, kalarepa, kalafior, brokuł, brukselka

# kwiaty: celozja, cynia, gazania, goździk chiński, lwia paszcza, mietelnik, nemezja, portulaka, szarłat, tytoń

W pomieszczeniu

# warzywa: (pojedynczo lub po dwa nasiona w doniczce): ogórek, dynia, kabaczek, melon, kukurydza cukrowa
Wink

Endriu48

Maj w ogrodzie

Musimy teraz poświęcić ogrodowi sporo czasu – jest w nim wiele pracy, a zaniedbania odbiją się później na urodzie roślin. Nie zapominajmy, że jeszcze do połowy maja mogą występować przymrozki.

Drzewa, krzewy i krzewinki

Możemy sadzić drzewa i krzewy, ale tylko takie, które były uprawiane w pojemnikach. Na sadzenie tych z odkrytymi korzeniami jest już zbyt późno.

Przycinamy pędy krzewom ozdobnym, które przekwitły (migdałowce: trójklapowy i karłowy, porzeczki: złota i krwista, tawuły: Thunberga, wczesna, śliwolistna, popielata odmiany Grefsheim). Drzewa i krzewy po przekwitnięciu zasilamy nawozami wieloskładnikowymi (Azofoska, Fruktus 1 i 2) albo kompostem.

Aby spowodować coroczne owocowanie odmian drzew owocowych, trzeba pod koniec miesiąca oberwać część zawiązków owoców. Usuwamy te najmniejsze, słabo wykształcone, uszkodzone, z plamami.

Wrzosy, wrzośce, różaneczniki, azalie ściółkujemy korą sosnową. Różanecznikom i azaliom wycinamy przekwitłe kwiatostany, a wrzośce – gdy zakończą kwitnienie – przycinamy (aby spowodować ich zagęszczenie).

Lilakom pospolitym wycinamy pędy z przekwitłymi kwiatostanami. Lilakom i różom usuwamy odrosty podkładki, na której była szczepiona odmiana, bo utworzą zarośla i zagłuszą szlachetną część krzewu.

Byliny, rośliny jednoroczne i dwuletnie, bulwiaste i cebulowe

Systematycznie odchwaszczamy grządki i rabaty. Chwasty są jeszcze małe i słabo zakorzenione, więc łatwo można je wyrwać. Gdy zaniedbamy tę pracę, rozrosną się i będą konkurować z uprawianymi roślinami o wodę, światło i substancje odżywcze.
Rozmnażamy byliny:

* dzielimy kępy tych kwitnących wczesną wiosną i późnym latem,
* pobieramy sadzonki pędowe złocieni, dzwonków dalmatyńskich, słoneczniczków, żagwinu i sadzonki z piętką wyrastające u podstawy karpy łubinów i ostróżek wieloletnich.

Pod koniec miesiąca wykopujemy bulwy ranników. Jeżeli kępy roślin cebulowych kwitnących wczesną wiosną (cebulic, śnieżników, przebiśniegów, szafirków, kosaćców żyłkowanych, ifejonów jednokwiatowych) rosną zbyt gęsto, wykopmy je (pod warunkiem, że liście już zasychają), porozdzielajmy i przesuszmy. Przechowajmy je w ażurowych pojemnikach w przewiewnym pomieszczeniu w temperaturze 17-20°C do jesieni – wtedy posadzimy je na wybranych stanowiskach.

Trawnik

Kosimy, gdy trawa osiągnie 5 cm. Zanim rozpoczniemy pracę sprawdźmy, czy noże kosiarki są dobrze naostrzone. Pamiętajmy: lepiej kosić dwa razy w tygodniu, ścinając niewielkie odcinki źdźbeł, niż raz – radykalnie. Wysokość koszenia zależy od sposobu użytkowania i rodzaju trawnika. Często deptany nie powinien być koszony niżej niż na wysokość 3 cm. Zbyt nisko koszony (poniżej 2 cm) szybko wysycha, jest bardziej wrażliwy na deptanie. Regularnie podlewamy trawnik. Zasilamy nawozami do trawników lub dojrzałym kompostem. W maju można zakładać nowe trawniki.
Sadzimy:

* na początku miesiąca – cebule i bulwy roślin nie zimujących w gruncie: begonii bulwiastej, brodiei, błonczatki, eukomisu, galtonii, sprekalii, mieczyków, śniedka i zawilca wieńcowatego;
* w pierwszej połowie maja – rozsadę astrów chińskich, bratków ogrodowych, kocanek, lwiej paszczy. W drugiej połowie miesiąca – rozsadę heliotropu peruwiańskiego, petunii, werbeny, żeniszka, lobelii, begonii, szałwii, aksamitek, goździków Chabaud, niecierpków, zatrwianu, cynii, iresine, ślazówki, smagliczki nadmorskiej (lobularii), tytoniu, penstemonu ogrodowego, tunbergii oskrzydlonej, kobei;
* w drugiej połowie maja – dalie i pacioreczniki (te ostatnie można wcześniej posadzić do doniczek i wysadzić do ogrodu już podrośnięte).

Siejemy:

* w pierwszej dekadzie maja – wilec, łubin, nasturcję, fasolę wielkokwiatową, portulakę, kosmos, dimorfotekę. Można też jeszcze siać groszek pachnący, nagietek, ostróżkę, maciejkę, słoneczniki – zakwitną później niż te siane w kwietniu;
* pod koniec miesiąca – na rozsadniku rośliny dwuletnie: dzwonek ogrodowy, miesięcznicę dwuletnią, naparstnicę purpurową, bratek ogrodowy, prawoślaz (malwę) i goździk brodaty.

Staw

Wydobywamy ze stawu zanieczyszczenia i gnijące resztki roślinne. Roślinom rosnącym w stawie obcinamy uszkodzone i gnijące pędy i liście. Częściowo wymieniamy wodę w stawie. Zdejmujemy siatkę ochronną, która jesienią i w zimie chroniła lustro wody przed zanieczyszczeniami, a ozdobne ryby przed ptakami. Teraz, gdy rośliny strefy przybrzeżnej już podrosły, będą dla ryb wystarczającym schronieniem. Gdy temperatura ustabilizuje się powyżej 10°C, wynosimy rośliny wodne z pomieszczeń, w których zimowały, i umieszczamy w stawie.

Kompost

Dokładamy do pryzmy wszelkie organiczne resztki z ogrodu i gospodarstwa domowego. Obfitym źródłem materii organicznej są chwasty, które teraz bardzo intensywnie się rozrastają. Nadają się do kompostowania, póki nie zawiążą nasion. Pryzmę kompostową nakłuwamy (na przykład widłami amerykańskimi), aby także głębszym warstwom zapewnić dostęp powietrza. Zgromadzona masa organiczna powinna być zawsze wilgotna. Jeżeli chcemy uniknąć męczącego przekładania pryzmy, zastosujmy szczepionkę kompostową (w sklepach ogrodniczych można kupić Kompostin, Bio-Kompost, ACTIVIT – zawierają wyselekcjonowane drobnoustroje, które przyspieszają rozkład materii organicznej). Pod koniec lata z założonej wiosną pryzmy będziemy już mogli wydobywać od spodu gotowy kompost do zasilania roślin.

Nawozy zielone

Możemy wysiewać na glebach:

* żyznych i średnio żyznych, obojętnych lub lekko kwaśnych – koniczynę perską, rzodkiew oleistą, rzepak ozimy, słonecznik, wykę jarą i jej mieszankę z peluszką, wykę siewną i jej mieszankę z owsem, grykę,
* na lekkich i kwaśnych – łubin biały, niebieski, żółty, wąskolistny,
* na zasadowych – peluszkę,
* na słabych – owies,
* na wszystkich – facelię, gorczycę.
--------
Wink

Endriu48

Czerwiec
Czerwiec to miesiąc dość ciężkiej pracy. Pogoda jest zazwyczaj ciepła, słoneczna i sprzyjająca pracom ogrodniczym.

Regularne podlewanie.
Wszystkie rośliny wymagają w tym miesiącu, jak i kolejnych regularnego i obfitego podlewania. Trawnik podlewamy rano lub wieczorem. Zraszanie wodą w ciągu dnia, w największym słońcu zakończyć się może poparzeniem trawy. Kwiaty rosnące w skrzynkach balkonowych lub na tarasach mogą wymagać podlewania nawet dwa razy dziennie. Bez odpowiedniej ilości wody zaczną przysychać i obumierać, co wiąże się z nie estetycznym wyglądem balkonu.
Rabaty kwiatowe, skalniaki i pozostałe rośliny w ogrodzie również wymagają regularnego podlewania. Pamiętajmy jednak, aby nie podlewać ich w pełnym słońcu.
Nawożenie i odchwaszczanie
Zaczynamy swoją odwieczną walkę z uporczywymi chwastami. Ich regularne usuwanie jest konieczne z tego względu, że zabierają one uprawianym roślinom cenne składniki pokarmowe z podłoża, a także zaduszają całe rośliny, zabierając im dostęp do światła. Warto jest ściółkować rośliny np. skoszoną trawą lub korą drzewną, które utrudniają wzrost niepożądanym gościom. Bardzo ważne jest systematyczne odchwaszczanie i spulchnianie gleby w warzywniku. Dodatkowo powinniśmy zadbać o dostarczenie odpowiedniej ilości składników pokarmowych w postaci nawożenia. Trawnik możemy nawozić nawozami wieloskładnikowymi. Rośliny balkonowe też dobrze jest raz na jakiś czas podlać nawozem płynnym przeznaczonym dla kwiatów balkonowych.
Dzielenie cebul
W tym czasie warto wykopać i rozdzielić cebule tulipanów i innych roślin cebulowych, np. narcyzy ( co 2 lata). Tulipany dzielimy co roku, natomiast inne kwiaty cebulowe co 2-3 lata. Wykopujemy cebule i dzielimy je, kiedy 1/3 łuski jest zbrązowiała.
Usuwanie przekwitłych kwiatostanów krzewów ozdobnych
Usuwanie przekwitłych kwiatostanów jest o tyle ważne, że roślina nie zużywa składników pokarmowych na wytwarzanie owoców, które są nam niepotrzebne (chyba, że owoc jakiegoś gatunku podoba się nam, to wtedy zostawiamy kwiatostany). Dzięki temu w następnym roku spodziewać się możemy obfitego kwitnienia. Usuwamy kwiatostany różaneczników (robimy to bardzo delikatnie rękoma), lilaków czy róży. Dodatkowo możemy usunąć dzikie odrosty, które wyrastają u dołu rośliny.
Wysiew kwiatów dwuletnich.
Wysiewamy gatunki kwiatów dwuletnich takich, jak : bratki, stokrotki, malwy czy goździki brodate.
Czerwiec jest też idealnym miesiącem, na przeprowadzenie pierwszego koszenia łąki kwiatowej.
Owoce
Już na początku tego miesiąca zbierać możemy owoce truskawek, a pod koniec czerwca czereśnie, wczesne odmiany malin i porzeczek. Po 24 czerwca (tj. po nocy świętojańskiej) możemy przerzedzić zawiązki owoców jabłoni, gruszki i innych drzewek owocowych, w celu uzyskania bardziej dorodnych owoców. Na pniach śliwek i jabłonek umieścić możemy opaski chwytne, przeznaczone do wychwytywania gąsienic owocówek. W celu ochrony tak powszechnie lubianych przez szpaki owoców czereśni i wiśni narzucić możemy na te drzewka specjalne siatki ochronne. Jeśli uprawiamy maliny, to dobrze jest je przerzedzić trochę i zostawić tylko silnie rosnące.
Warzywa
W warzywniku palikujemy pomidory, aby pod ciężarem owoców nie łamały się. Możemy w celu ciągłego zbioru wysiać koperek i pietruszkę. Na początku miesiąca siejemy dynię i ogórki. Dosiać możemy fasolę szparagową, sałatę i rzodkiewkę. Systematycznie podlewamy, spulchniamy i odchwaszczamy glebę.
W czerwcu sporządzić możemy sadzonki pędowe z drzew i krzewów liściastych.
Szkodniki
Szczególną uwagę zwrócić musimy na mszyce. Są one wszędzie. Jeśli zdecydujemy się na zwalczanie chemiczne to oprysk przeprowadzać powinniśmy w odległości min. 30 cm od rośliny. Jeśli nie chcemy chemii w naszym ogrodzie to usuwać można wierzchołki roślin z całą kolonią mszyc i najlepiej jest je spalić. Istnieje też kilka pożytecznych owadów, które stanowią zagrożenie dla mszyc, np. skorek, biedronka czy złotooki.
Oprócz mszyc innym popularnym zagrożeniem jest mączniak. Często występuje przy sprzyjającej mu pogodzie, czyli kiedy jest ciepło i wilgotno. Najlepiej zwalczać go preparatami siarkowymi, ale pamiętać musimy, że nie działają one dobrze na samą roślinę.

Endriu48

LIPIEC

Lipiec to zazwyczaj początek czasu urlopów. Wybierając się na wypoczynek pamiętajmy o naszym ogrodzie. Może dobry sąsiad podleje nam kwiatki lub wejrzy na ogólny stan ogrodu.

W dalszym ciągu systematycznie podlewamy, odchwaszczamy i nawozimy rośliny. Rośliny balkonowe podlewamy rano, a jeśli wieczorem ziemia będzie przesuszona to podlewamy drugi raz, zważając na to, żeby woda nie lała się po liściach. Grozi to rozwinięciem się chorób grzybowych, a tego raczej byśmy nie chcieli.
Trawa
Kosimy ją raz na tydzień (jeśli rośnie szybko, to koszenie przeprowadzamy dwa razy na tydzień), i w okresie upałów podwyższamy ostrza kosiarki, żeby nie kosić trawy zbyt nisko. Zbyt nisko skoszona trawa może ulec wysuszeniu. Jeśli zabawiliśmy na wakacjach dość długo i nasza trawa urosła do pokaźnych rozmiarów kośmy ją delikatnie, tj. najlepiej na dwa razy. Pierwszy przejazd niech będzie z ostrzami ustawionymi dość wysoko, a za drugim razem – po okresie 2 dni, ostrza ustawmy już normalnie. Możemy nawieść ją nawozem wieloskładnikowym i sprawdzić czy nie ma widocznych oznak szkodników i chorób, takich jak kopczyki mrówek, kretów czy nicienie ( żółte plamy na trawniku).
Wysiew kwiatów dwuletnich i jednorocznych.
Jest to ostatni czas na wysiew kwiatów dwuletnich: stokrotki, bratki, malwy, goździki brodate. Kwiaty jednoroczne: portulaki, klarkie, nagietki, ślazówki, nemezje, groszek pachnący.
Byliny i rośliny cebulowe
W tym miesiącu, podobnie jak w czerwcu wysiewać możemy byliny: orliki, łubiny, goździki, gipsówki. Kwiaty wysiane w poprzednim miesiącu przepikowujemy. Na bieżąco usuwamy zwiędłe kwiaty i odchwaszczamy rabatki. Dobrze jest też nawieść je, w celu dostarczenia składników pokarmowych. To dobry czas na dzielenie i przesadzanie bylin, które zakończyły już kwitnienie: fiołki, kosaćce bródkowe (po ponownym posadzeniu obficie podlewamy), smagliczki skalne. Możemy zająć się skalniakiem i również tam dokonać dzielenia i przesadzania roślin. Lipiec to ostatni dzwonek na wykopanie cebul narcyzów, tulipanów, hiacyntów i szafirków.
Owoce
II połowa miesiąca to doskonały czas na sadzenie sadzonek poziomek i truskawek. W sadzie przerzedzamy zawiązki owoców, w celu uzyskania lepszych plonów. Podpieramy również te gałęzie, które pod ciężarem owoców mogą się złamać. Obserwujemy owoce i liście i szukamy oznak pojawienia się chorób i szkodników.

W lipcu przeprowadzamy drugie koszenie łąki kwietnej.

Warzywnik
Systematycznie podlewamy i odchwaszczamy zagony z warzywami. Stosujemy opryski w razie wystąpienia szkodników i chorób. Jeśli szczypior zasechł już, to śmiało możemy zbierać cebulę i przez kilka dni przechowywać ją na powietrzu, a potem przenosimy w miejsce, gdzie będzie przechowywana. Czosnek natomiast zbieramy, kiedy jego szczypior nie zasechł do końca. Możemy jeszcze wysiać warzywa, które będziemy konsumować jesienią, np. koperek, fasolę szparagową. Powinniśmy też przyciąć pędy ziół, aby lepiej się rozkrzewiały.
Róże
Usuwamy z krzaków przekwitłe kwiaty, ponieważ mogą być powodem wielu chorób. Obserwujemy je ciągle, gdyż upały i obfite deszcze mogą spowodować przygnicie kwiatów, rozwinięcie się chorób na liściach i pędach i pojawienie się szkodników.

W lipcu możemy zbierać kwiaty oraz kłosy traw i zbóż przeznaczone na suche bukiety. Pamiętajmy, że zbierać je powinniśmy w dni słoneczne. Zebrane rośliny związujemy w małe pęczki i wieszamy główkami w dół w cienistym i przewiewnym miejscu.

Jeśli chcemy posadzić jeszcze jakieś drzewa i krzewy ozdobne liściaste, to sadzimy te zakupione w pojemnikach, ponieważ tylko one dobrze się przyjmą o tej porze roku.

Rośliny iglaste
Dokładnie sprawdzamy czy nie ma widocznych śladów obecności przędziorków lub chorób grzybowych. Podstawowym objawem jest żółknięcie i zasychanie roślin.

Wink

Endriu48

Sierpień

Sierpień to pracowity czas dla każdego właściciela ogrodu. Druga połowa lata obfituje bowiem w ogrodnicze obowiązki: trzeba zebrać owoce, usuwać przekwitłe kwiaty, zadbać o oczko wodne... To też najlepszy okres na sadzenie iglaków i przygotowanie podłoża pod wiosenne rośliny cebulowe. Zobacz nasz kalendarz prac ogrodniczych i zaplanuj sierpień w ogrodzie.

DRZEWA I KRZEWY OZDOBNE

Przestajemy nawozić wszystkie drzewa i krzewy nawozami zawierającymi duże dawki azotu, by nie pobudzać już tegorocznych pędów do wzrostu i pozwolić im zdrewnieć przed zimą. Możemy jedynie zastosować odżywki tzw. jesienne, które przyspieszają drewnienie pędów i uodparniają rośliny na działanie mrozu.

Druga połowa lata to najlepszy czas na sadzenie i przesadzanie iglaków i roślin zimozielonych. Przez 2-3 miesiące wytworzą dużą liczbę korzeni i nie będą narażone zimą na przesuszenie. Krzewy kupowane w pojemnikach jedynie w ciągu kilku pierwszych dni wymagają intensywnego podlewania, a te wykopane z gruntu oprócz nawadniania warto w nowym miejscu cieniować agrowłókniną lub jutą przez 2-3 tygodnie.

W razie długotrwałych upałów podlewamy intensywnie krzewy o płytkim systemie korzeniowym zwłaszcza potrzebujące sporo wilgoci różaneczniki, azalie, hortensje i wrzosy.

Ostatni raz przycinamy żywopłoty, aby rany po cięciu zdążyły się dobrze zabliźnić do zimy. Najlepiej robić to przy pochmurnej pogodzie aby słońce nie przypaliło gwałtownie odsłoniętych liści, które dotychczas były zacienione.

KWIATY

Usuwamy przekwitłe kwiaty, aby rośliny nie traciły urody i energii na wytwarzanie nasion. Zabieg ten przedłuża kwitnienie.

Przygotowujemy podłoże pod wiosenne rośliny cebulowe, które będziemy sadzić za 2-3 tygodnie. Ziemię przekopujemy, odchwaszczamy i wapniujemy, aby uzyskała odczyn obojętny (6,5-7,5 pH). Następnie rozsypujemy nawóz fosforowy (50-80g/m2) i płytko mieszamy z podłożem.

Rozmnażamy przed podział kęp byliny, które zakończyły kwitnienie np. kosaćce, liliowce, złocienie wielkie i piwonie oraz rośliny kobiercowe np. rojniki, rozchodniki, płomyk szydlasty, żagwin i goździki. Najlepiej robić to w dzień pochmurny, a potem przez kilka dni intensywnie podlewać.

Sadzimy na miejsca stał rozsadę roślin dwuletnich np. dzwonków, malw, naparstnic, bratków. Przed zimą ich rozety dobrze się rozrosną i wydadzą dorodne kwiaty w przyszłym roku.

OWOCE I WARZYWA

Warzywa wydające plon stopniowo np. fasolkę, ogórki, cukinię zbieramy regularnie co 2-3 dni, aby nie przejrzewały, bo stracą dobry smak. Ponadto gdy zostają na krzaczkach hamują tworzenie się następnych kwiatów i ograniczają plony.

Na początku miesiąca jeszcze raz wysiewamy sałatę, rzodkiewki i koper, które zbierzemy jesienią.

Warzywa zasilamy po raz ostatni saletrą amonową lub innym nawozem z dużą zawartością azotu.

Po zebraniu wiśni przycinamy część gałęzi. Ułatwi to opryskiwanie roślin i sprawi, że w przyszłym roku owoce będą dorodniejsze.

Usuwamy liście cieniujące grona winogron, aby owoce były lepiej nasłonecznione, co korzystnie wpływa na ich smak i intensywniejsze wybarwienie. Najlepiej zrobić to przy pochmurnej pogodzie, aby słońce nie poparzyło skórki owoców.

Sadzimy nowe krzaczki truskawek, rozmieszczając je w rzędach co 30-40cm,a rzędy co 50cm. Wszystkie krzaczki intensywnie podlewamy, a po 2 tygodniach nawozimy, bo właśnie wtedy wiążą pąki kwiatowe na przyszły rok.

TRAWNIK

Trawę kosimy mniej więcej co tydzień, a co 3-4 dni obficie ją polewamy, tak aby woda przesiąkła na głębokość 10-15 cm, dokąd sięgają korzenie. Przy dużych upałach murawę nawadniamy codziennie, najlepiej wcześnie rano.

OCZKO WODNE

Przekwitające kwiatostany wielu roślin wodnych trzeba usuwać, by nie dopuścić do niekontrolowanego ich wysiewu.

W czasie upałów co kilka dni uzupełniamy wodę w zbiorniku, bo w wysokiej temperaturze intensywnie paruje.

Regularnie kontrolujemy stan filtrów i w razie potrzeby czyścimy je, unikając spływu brudów do oczka. Gdy pojawią się glony, odławiamy je jak najszybciej siatką, a jeżeli to nie pomaga niszczymy je preparatem chemicznym.

Wink

Endriu48

WRZESIEŃ

Wrzesień to bardzo pracowity miesiąc dla ogrodników. Na ten czas przypada zbiór wielu gatunków warzyw i owoców. To początek czasu przygotowywania ogrodu do zimowego spoczynku.

1. Z naszego warzywnika zebrać możemy marchew, pietruszkę, buraki, seler, por czy cebulę. Jeśli posiadamy leszczynę to dobrze jest się zaopatrzyć w orzechy laskowe i włoskie. Wrzesień to też zbiór ziemniaków. Po zebraniu warzyw dobrze jest usunąć resztki roślin z warzywnika, powinniśmy starannie przegrabić zagony i resztki przeznaczyć na kompost. Następnie przy pomocy łopaty przekopać warzywnik, aby dobrze go przygotować na wiosnę.

2. Wrzesień to też dobry czas na sadzenie roślin cebulowych kwitnących wiosną: przebiśniegi, cebulice, krokusy, narcyzy, szafirki, hiacynty, szachownice, tulipany. W przypadku tulipanów miejsce ich sadzenia powinniśmy zmieniać co 2-3 lata. Wybierajmy zdrowe cebule, duże i bez uszkodzeń. Sadzić powinniśmy je piętką do dołu, na głębokość odpowiadającą 3-krotnej wysokości cebuli. Cebule wielu gatunków kwiatów często rozrastają się i tworzą piękne grupy, dlatego miejsca ich sadzenia powinniśmy dobrze wybrać.

3. Wykopujemy,dzielimy i na nowo sadzimy cebule lilii.

4. Wrzesień to czas zbioru większości owoców: jabłek, gruszek, śliwek. Możemy też w tym miesiącu posadzić sadzonki truskawek i poziomek.

5. Z rozsadnika przesadzamy na miejsce stałe rośliny dwuletnie takie, jak: malwy, dzwonki.

6. Ten pierwszy miesiąc jesieni to idealny czas na założenie wrzosowiska. Nie jest to trudne, a efekty widoczne są natychmiast. Kolorowe wrzosy i wrzośce pięknie będą wyglądały jesienną porą.

7. Jesień to dobry czas na sadzenie drzew i krzewów zakupionych w pojemnikach, jak i z odsłoniętymi korzeniami. Pamiętajmy o solidnym podlaniu posadzonych roślin.

8. W tym miesiącu nie nawozimy trawnika, ale nadal kontynuujemy jego koszenie.

9. Nadal zbieramy też nasiona roślin jednorocznych. Pamiętajmy, żeby zbierane nasiona nie były mokre ani wilgotne, bo mogą przegnić w czasie przetrzymywania. Do tej czynności wybieramy ciepłe i słoneczne dni.

10. Regularnie powinniśmy zacząć zgrabiać opadłe liście.

11. Poprzez podział możemy rozmnożyć i posadzić na nowo byliny, które kwitły wiosną i latem oraz trawy ozdobne.

12. Wysiewamy do gruntu maczki kalifornijskie, ostróżki letnie, chabra bławatka, mak lekarski, ubiorka gorzkiego.

13. Do doniczek wysiać możemy zioła.

14. Przez sadzonki zdrewniałe rozmnażać możemy agrest i porzeczki.

Wink

Endriu48

PAŹDZIERNIK

Nastała jesień, która jest idealną porą na ogrodowe porządki.

DRZEWA I KRZEWY OZDOBNE

Październik to świetny czas na sadzenie krzewów, zarówno tych kupowanych w pojemnikach, jaki i tych wykopywanych w szkółkach z tzw. gołym korzeniem. Posadzone teraz rośliny (zwłaszcza róże) do mrozów zdołają się trochę ukorzenić, a wiosną rozpoczną wegetację w najodpowiedniejszym dla siebie momencie. Są więc znacznie mniej narażone na wysychanie z powodu nasilającej się zwykle w kwietniu operacji słonecznej niż rośliny sadzone wiosną. Rośliny z gołym korzeniem wykorzystuje się o tej porze głównie do zakładania żywopłotów, bo są o wiele tańsze niż te z pojemników. Warto pamiętać, że po posadzeniu trzeba skrócić je przy najmniej o 1/3, by ograniczyć liczbę gałązek, gdyż częściowo uszkodzone korzenie nie dadzą rady dostarczyć wody do całego krzewu.

Gdy jesień jest niezbyt deszczowa, musimy obficie podlewać wszystkie krzewy iglaste (służy to też liściastym gatunkom zimo zielonym, zwłaszcza różanecznikom), aby rośliny zdołały dobrze nawodnić wszystkie tkanki. W przeciwnym razie będą podatniejsze na tzw. suszę fizjologiczną, która grozi roślinom, gdy ziemia jest zamarznięta, a słońce silnie świeci i wieją silne wiatry wysuszające liście i igły.

KWIATY

Do końca miesiąca możemy jeszcze sadzić tulipany, narcyzy i hiacynty. W miejscach, gdzie zamierzamy je umieścić, spulchniamy ziemię i dodajemy do niej nawóz potasowy i fosforowy lub mieszankę tzw. jesienną, która zwykle nie zawiera azotu.

Zbieramy resztki kwiatów sezonowych. Możemy wyrzucić je na kompost lub zakopać na wolnych zagonach, aby rozkładając się, zasiliły ziemię w próchnicę.

Wokół rozet kwiatów dwuletnich rozkładamy ściółkę z kory lub suchych liści. Całe rośliny zakrywamy gałązkami iglaków lub agrowłókniną dopiero po wystąpieniu pierwszych przymrozków, bo wcześniej mogłyby się zaparzyć.

Sadzimy kłącza konwalii. Trzeba je zakopać na głębokość 2 cm. Rośliny te wymagają stanowiska cienistego lub półcienistego oraz wilgotnej i próchnicznej gleby. Pod koronami drzew rosną nie co gorzej, bo jest tam często dla nich za sucho.

OWOCE I WARZYWA

Możemy sadzić krzewy agrestu i p rzeczek. Powinny rosnąć mniej więcej 10 cm głębiej niż w szkółce. Do małych ogrodów najlepsze są okazy szczepione w formie niedużych drzewek. Trzeba tylko obok nich wkopać solidny palik i dobrze przywiązać do niego koronę, bo może wyłamać się pod ciężarem śniegu, owoców lub pod naporem wiatru.

Na działkach położonych w pobliżu lasu pnie młodych drzewek trzeba zabezpieczyć (plastikowymi osłonkami lub grubym papierem) przed obgryzaniem przez sarny i zające.

Usuwamy z zagonów większość warzyw. Zostawiamy jedynie kapustę brukselską, pory, jarmuż i endywię. Będziemy je zbierać stopniowo do grudnia. Dopóki nie ma śniegu, rośnie też roszponka oraz sałata dębolistna.

Na wolnych grządkach rozkładamy kompost lub obornik (4-6 kg/m2), nawozy fosforowe i potasowe(3-5 dag/m2) i przekopujemy na głębokość 30 cm. Ziemi nie grabimy.

TRAWNIK

Trawę kosimy do momentu, kiedy przestaje rosnąć. Przy co raz cieplejszych zimach czasem jest to konieczne nawet w listopadzie.

Starannie wygrabiamy wszystkie opadające na trawnik liście. Pozostawione na zimę, gnijąc, zniszczyłyby murawę. Warto je za to przeznaczyć na kompost. Uzyskana z nich ziemia jest świetnym dodatkiem do podłoża dla kwiatów doniczkowych i balkonowych. Nie nadają się tylko do tego celu liście orzechów. Jeżeli w naszej okolicy rosną kasztanowce, którym latem żółkły liście (oznaka żerowania szrotówka kasztanowcowiaczka), to pozgrabieniu powinniśmy je spalić lub zapakować w szczelne worki i wyrzucić do śmieci. To jak dotąd najskuteczniejsza metoda walki z tym groźnym szkodnikiem.

OCZKO WODNE

Przestajemy karmić ryby, bo gdy temperatura wody spadnie do kilku stopni powyżej zera, ich metabolizm znacznie spowalnia.

Wyjmujemy z wody i czyścimy pompy fontannowe. Przenosimy je do pomieszczenia, gdzie temperatura w zimie nie spada poniżej zera.
Wink

Endriu48

LISTOPAD

W ogrodzie

Listopad jest miesiącem wilgotnym i niestety już zawsze chłodnym z częstymi przymrozkami. Pierwszego listopada słońce wschodzi około 06:31 a zachodzi około 16:07. Długość dnia wynosi zatem nieco ponad dziewięć i pół godziny i do końca miesiąca skróci się o kolejne półtora godziny. W tym miesiącu kończy się niemal całkowicie okres wegetacyjny roślin. Jeszcze na nielicznych spóźnionych drzewach i krzewach, takich jak jałowiec, sosna czy świerk, dojrzewają nasiona. Barwne owoce utrzymują się jeszcze na niektórych krzewach ozdobnych. Możemy podziwiać min. czerwone owoce jarzębiny, kaliny, berberysa i irgi. Z drzew liściastych pod wpływem podmuchów wiatru opadają ostatnie, brunatne i zaschnięte liście. Odlatuje skowronek - ostatni z opuszczających nas na zimę ptaków. Nie widać także latających owadów, z których jedynie samce piędzika przedzimka i piędzika siewieraka odbywają na początku miesiąca lot godowy. Cała przyroda w połowie miesiąca będzie już przygotowana do okresu zimowego. My też musimy już zakończyć wszelkie prace przygotowujące nasze ogrody przydomowe i działkowe do zimy.

Sad:

Zbiory w sadzie powinny być już zakończone. W listopadzie zbieramy jeszcze jedynie odmiany malin powtarzające owocowanie.
Po opadnięciu liści jest dobry moment aby zaobserwować czy na koronach drzew owocowych nie występują zimujące formy chorób i gniazda szkodników. Usuwamy pozostałe na drzewach, zaschnięte, zmumifikowane owoce.

Należy także zebrać i usunąć owoce i liście opadłe z drzew, które mogą stać się źródłem infekcji chorobowej w przyszłym roku. Aby zabezpieczyć się przed możliwością przeniesienia chorób, resztki roślinne najlepiej jest spalić lub głęboko zakopać.
Jesienny okres, po opadnięciu liści, jest dobrym terminem na zwalczanie najgroźniejszej choroby brzoskwini, jaką jest kędzierzawość liści. Oprysk należy przeprowadzić preparatem Miedzian 50 WP w temperaturze powyżej 6°C, opryskując dokładnie całą powierzchnię kory na wszystkich gałęziach brzoskwiń.
Rosnące na działce drzewka zabezpieczamy przed uszkodzeniami powodowanymi przez zające. Możemy zastosować plastikowe osłonki lub owinąć pnie grubym papierem pakowym. Warto też sprawdzić stan ogrodzenia otaczającego naszą działkę. Uwaga: do osłaniania pni nie należy używać folii, gdyż pod folią na przedwiośniu podczas słonecznego dnia kora drzewek będzie się nagrzewać i stanie się wrażliwa na uszkodzenia mrozowe w czasie chłodnych jeszcze nocy.
Pamiętajmy również o zabezpieczeniu roślin sadowniczych przed mrozem. Przede wszystkim tych które niedawno posadziliśmy. Szczególnej troski wymagają brzoskwinie, morele, orzech włoski, winorośl i jeżyna bezkolcowa. Zabezpieczyć musimy nie tylko części nadziemne roślin ale również ich korzenie. Dlatego wokół nasady każdego pnia warto jest usypać kopczyk wysokości około 25 cm z ziemi lub rozdrobnionej kory. Wiosną, po rozgarnięciu kopczyków, kora będzie stanowiła cenną warstwę ściółki.
Jeżyna bezkolcowa i niektóre winorośle wymagają szczególnych zabezpieczeń. Pędy odwiązujemy od podpór i częściowo skracamy. Następnie układamy je na ziemi lub w płytkim rowku i przysypujemy warstwą ziemi lub okrywamy słomianą matą.
Nie zapominajmy również o doglądaniu owoców złożonych do przechowywania. Egzemplarze gnijące należy regularnie usuwać, dzięki czemu ograniczymy przenoszenie się infekcji i zapobiegniemy gniciu pozostałych owoców.

Warzywnik:

Choć termin zbioru większości warzyw już minął, możemy nadal zbierać warzywa korzeniowe, kapustne i letnie odmiany pora.
Nadszedł termin zbioru jarmużu. Dolne, lekko zżółknięte liście obrywa się i odrzuca, natomiast do konsumpcji wybieramy następne, ładne i zdrowe liście ze środkowej części rośliny. Po lekkim przemarznięciu jarmuż jest smaczniejszy (ma mniej goryczki, więcej cukrów). Dlatego ze zbiorem możemy wstrzymać się do pierwszego przymrozku. Zebrane liście należy zaraz zużyć lub przechować w lodówce (nie dłużej niż przez 3 dni).
Po zakończeniu zbiorów zagony oczyszczamy i usuwamy z nich resztki roślinne. Resztki nie porażone przez choroby możemy przeznaczyć na kompost. Glebę, szczególnie ciężką, warto przekopać. Oprócz rozluźnienia gleby, zniszczymy w ten sposób część larw i poczwarek szkodników zimujących w glebie, takich jak np. połyśnica marchwianka, śmietka cebulanka, pędraki czy drutowce.
Zimowy spoczynek rozpoczynają szparagi. Ich łodygi są już zżółknięte i zasychają. Aby zapobiec rozwojowi infekcji grzybowych łodygi szparagów wycinamy tuż nad ziemią gdy tylko uschną (aby zdążyć jeszcze przed nastaniem prawdziwie zimowej aury).
Możemy spróbować zimowej uprawy cykorii w pomieszczeniach. W tym celu na początku listopada ostrożnie wykopujemy rosnącą na grządkach cykorię i ostrym nożem wycinamy wszystkie liście na wysokości około 2,5 cm nad korzeniem. Odcinamy również wszystkie korzonki boczne i skracamy główny korzeń do długości 20 cm. Następnie na kilka dni korzenie pozostawiamy w przewiewnym miejscu. Do pędzenia przygotowujemy wiadro (lub inny pojemnik) z otworami odpływowymi w dnie i podstawką na wodę, na dnie pojemnika umieszczamy 10 cm warstwę ziemi. Wkładamy korzenie i podlewamy, a następnie dokładnie przysypujemy je ziemią i znów podlewamy. Potem całość szczelnie przykrywamy innym pojemnikiem. Gdy ziemia przeschnie, kolejne porcje wody dostarczamy wlewając ją do podstawki.
W listopadzie siejemy warzywa ozime. Bezpośrednio przed nastaniem mrozu wysiewa się marchew, pietruszkę i koper (nasiona spęcznieją i w tym stanie przezimują w glebie). Dzięki temu wiosną zbiór plonów będziemy mogli rozpocząć o około dwa tygodnie wcześniej.
Jeżeli nie wystąpiły mrozy, możemy jeszcze przerobić kompost, rozrzucić obornik, przekopać nawozy zielone lub zastosować nawożenie mineralne.

Ogród ozdobny:

Opadające z drzew liście należy usuwać. Możemy je wykorzystać jako przewiewną ściółkę lub jako dodatek do kompostu. Musimy być jednak pewni, że liście pochodzą ze zdrowych drzew i nie przeniosą chorób. W przeciwnym razie należy liście spalić. Sprzątanie liści ułatwi odkurzacz ogrodowy. Jeżeli posiada funkcję rozdrabniania liści, zajmą one znacznie mniej miejsca, a dodane do kompostu, ulegną szybszemu rozkładowi.
Ścinamy i usuwamy zaschnięte części roślin jednorocznych i bylin. Usuwamy wszelkie cześci roślin porażone chorobami, a także nasienniki i kwiatostany.
Dopóki ziemia nie jest zamarznięta, możemy sadzić drzewa i krzewy. Pamiętajmy jednak o zabezpieczeniu ich przed mrozami.
Do połowy listopada możemy jeszcze sadzić wrzosy.
Jedną z najważniejszych prac listopadowych jest okrycie roślin wrażliwych na niskie temperatury. Glebę wokół roślin o mało odpornych na mróz korzeniach (np. różaneczniki, magnolie) trzeba wyściółkować korą sosnową, trocinami, igliwiem lub liśćmi. Krzewy róż należy okopczykować ziemią, a krzewy zimozielone (różaneczniki, berberysy) należy okryć w całości za pomocą słomianych mat lub gałązek roślin iglastych.
Uwaga: z zakładaniem zimowych osłon nie należy się zbytnio spieszyć, aby nie opóźnić przejścia roślin w stan spoczynku!
Po pierwszych przymrozkach zabezpieczamy posadzone na rabatach cebule tulipanów, narcyzy, hiacyntów i lilii. Glebę należy okryć około 5 cm warstwą ściółki z liści, torfu, kory lub pociętej słomy.
Przed nastaniem zimy należy obficie podlać wszystkie liściaste i iglaste drzewa i krzewy zimozielone, gdyż częstym powodem obumierania roślin w czasie zimy jest nie tylko mróz, ale również brak wody w glebie. W słoneczne zimowe dni woda odparowuje z gleby, a rośliny dodatkowo wysuszane są przez mroźne suche wiatry. Zobacz więcej: podlewanie roślin w zimie.
Listopad jest odpowiednim okresem aby pobrać sadzonki zdrewniałe krzewów liściastych, takich jak jaśmin czy liguster.
Należy dokonać pierwszego przeglądu przechowywanych w pomieszczeniach (np. piwnicy) karp dalii, bulw begonii i kłączy kanny. Torf, którym je przysypaliśmy, powinien być lekko wilgotny. Zwracamy też uwagę na obecność chorób grzybowych. Mocno porażone organy usuwamy i stosujemy sypki środek grzybobójczy. Zobacz więcej: przechowywanie bylin nie zimujących w gruncie.
Płytkie oczka wodne należy opróżnić z wody. Rośliny i ryby przenosimy do odpowiednio przygotowanych pojemników lub akwariów. W zbiornikach większych odporne na mróz rośliny mogą pozostać na swoim miejscu.

Trawnik:

Z trawnika usuwamy opadające z drzew liście.
Pamiętajmy o zabezpieczeniu na okres zimy narzędzi i sprzętu ogrodniczego. Narzędzia należy dokładnie oczyścić, naostrzyć i zabezpieczyć odpowiednim smarem. Kosiarki elektryczne również dokładnie czyścimy, noże odkręcamy, czyścimy, ostrzymy i konserwujemy przed ponownym dokręceniem. Ważne jest aby narzędzia i kosiarki przechowywać w pomieszczeniu suchym.

Oczko wodne w okresie jesienno-zimowym

Szczególnym problemem dotykającym oczka wodne w czasie jesieni jest pogorszenie jakości wody wywołane przez intensyfikację procesów rozkładowych. Aby temu zapobiec, przede wszystkim musimy regularne usuwać z powierzchni wody liście opadające z drzew, gdyż gnijące liście (zwłaszcza dębowe) nadmiernie zakwaszają wodę. Wyłapanie opadających liści ułatwiają specjalne siatki ochronne. Poza opadającymi z drzew liśćmi, należy usunąć również wszelkie przekwitłe i usychające nadziemne części roślin.

Do nadużywania preparatów chemicznych oczyszczających wodę w oczku wodnym nie namawiam. Warto jednak profilaktycznie zastosować biopreparat Trigger-3, dzięki któremu w Twoim oczku wodnym szybko ustali się równowaga biologiczna. Trigger-3 to preparat, który efekt czystości pozwala uzyskać na drodze biologicznej. Zawiera on wyselekcjonowane bakterie i enzymy. Dzięki temu jest bezpieczny dla ryb i innych stworzeń zamieszkujących ogrodową sadzawkę! Preparat należy stosować profilaktycznie w oczkach "czystych" a także doraźnie w sytuacji problemowej.

Ponieważ, wraz z nadejściem niższych temperatur, aktywność ryb stopniowo się zmniejsza, ograniczamy również ilość dostarczanego rybom pokarmu, w taki sposób aby w zbiorniku nie pozostawały nie zjedzone resztki.

Dla pewności jakość wody (odczyn pH, twardość, oraz zawartość azotynów i azotanów) warto sprawdzić za pomocą specjalnych testerów, które można nabyć w sklepach akwarystycznych. Jeżeli stężenie azotynów w wodzie jest większe od 0,5 mg/l wody, to woda taka jest dla ryb szkodliwa. Stężenie powyżej 5 mg/l będzie dla ryb śmiertelne.

Jeżeli stwierdzimy nieprawidłowości w składzie wody, należy wymienić około 15% wody w zbiorniku. Po 3 dniach badanie jakości wody powtarzamy.

Mały zbiornik wodny.

Sposób zabezpieczenia na okres zimowy jest uzależniony od wielkości i formy naszego zbiornika. W przypadku małych zbiorników, usytuowanych na balkonach lub tarasach, których pojemność nie przekracza 200 litrów, nie pozostaje nic innego, jak całkowita likwidacja na okres zimowy. ryby i rośliny przenosimy do zamkniętych pomieszczeń, w których zapewnimy im należyte warunki, a pojemniki opróżniamy z wody i wypełniamy posiekaną słomą, co uchroni pojemnik przed pęknięciem w czasie silnych mrozów. Pojemniki ruchome najlepiej również przenieść do zamkniętego pomieszczenia.

Jeżeli ogródek wodny usytuowany jest w ciepłym i zacisznym miejscu, a jego dno ma solidną izolację, można po usunięciu ryb i części wody, nie likwidować go zupełnie. Pojemnik przykrywamy drewnianą skrzynią, obłożoną od wewnątrz i na zewnątrz grubą warstwą styropianu. W przypadku pozostawienia wybranych roślin w zbiorniku, rośliny przykrywamy matą słomianą i grubą warstwą liści. Co pewien czas kontrolujemy wilgotność podłoża na dnie zbiornika - gdy przestaje się ono przyklejać do palców, należy je nieco podlać.

Zabezpieczenie większych zbiorników

W przypadku dużych zbiorników, których głębokość przekracza 100 cm, możliwe będzie pozostawienie ryb i roślin w zbiorniku. W takich zbiornikach woda nie zamarza do samego dna i ryby będą mogły w nich przezimować, przebywając w pobliżu dna zbiornika, gdzie temperatura wody nie powinna spaść poniżej 4°C.

W zbiornikach o głębokości 100 do 120 cm, po opadnięciu wszystkich liści należy wykonać gruntowne sprzątanie. Na okres sprzątania ryby przenosimy do innego zbiornika, aby nie utrudniały wykonywanych czynności. Czyszczenie poprzedzamy usunięciem około 2/3 zawartości wody. Po obniżeniu poziomu wody, wydobywamy osiadły na dnie zbiornika szlam, a następnie czyścimy brzegi i dno zbiornika. Silnie rozrośnięte rośliny przycinamy. Po wykonaniu tych czynności wodę uzupełniamy i z powrotem wpuszczamy ryby.

Oczyszczenie dna zbiornika z mułu i innych nieczystości ułatwi nam odkurzacz do oczka wodnego. Dzięki niemu sprzątanie ogrodowej sadzawki stanie się znacznie prostsze (nie trzeba obniżać poziomu wody i wchodzić do stawu).

W okresie przedzimowym ryby karm specjalną karmą jesienną. Pokarm jesienny jest specjalną lekkostrawną i wysokoenergetyczną karmą dla ryb w okresie gdy temperatura wody spada poniżej 15 stopni. Pozwala rybom zgromadzić energię na zimę, zaś dodatek czosnku i nienasyconych kwasów tłuszczowych OMEGA-3 i OMEGA-6 wzmacnia układ odpornościowy i chroni przed infekcjami.

Pamiętajmy, iż w temperaturze poniżej 12°C ryby przestają trawić i nie należy już ich karmić (z reguły karmienie przerywamy pod koniec października). Rozkładające się resztki nie zjedzonego pokarmu będą się rozkładać, pogarszając jakość wody. Rybom zimującym w na dnie oczka wodnego musimy zapewnić dostateczną ilość przestrzeni, która zmniejszy się znacznie po zamarznięciu części wody. Zatem, jeżeli ryb jest zbyt dużo, część z nich trzeba będzie przenieść do akwarium.

Jeżeli w zbiorniku pozostaje urządzenie napowietrzające (co jest zalecane, gdyż odpowiednia ilość tlenu w wodzie będzie przeciwdziałać szkodliwym procesom gnilnym i sprzyjać utrzymaniu pożądanej równowagi biologicznej), musimy je umieścić nie głębiej niż 20 cm pod powierzchnią wody, tak aby nie dochodziło do mieszania chłodnej wierzchniej warstwy wody, z cieplejszą wodą znajdującą się przy dnie zbiornika, gdzie zimują ryby. Pozostawiony w ten sposób napowietrzacz przez pewien czas będzie zapobiegał zamarzaniu tafli wody.

Aby zapobiec całkowitemu zamarznięciu tafli wody i umożliwić jej przewietrzanie, dobrze jest przed nadejściem silnych ochłodzeń, umieścić w wodzie jedną lub dwie wiązki trzciny lub maty trzcinowej. Innym sposobem jest umieszczenie pływaka z brzęczykiem bądź pływającej piłki. Możliwe jest również zastosowanie pływającego ogrzewacza wody, choć to rozwiązanie jest raczej rzadko stosowane.

Ostatnio modne jest również stosowanie styropianowego przerębla, dostępnego w różnych wersjach, w zależności od naszych potrzeb.

Wink